Grondwateroverlast

Door de klimaatverandering wordt Nederland steeds natter. In 2023 kenden we zelfs een van de natste jaren. Door deze klimaatverandering neemt de kans op stortbuien en langdurige neerslag toe. Deze regenval kan ervoor zorgen dat inwoners overlast van grondwater ondervinden. Bijvoorbeeld door met water volgelopen of natte kelders. De hoge grondwaterstanden zijn het gevolg van de extreme neerslag. Op deze pagina geven we u meer informatie over water- en grondwateroverlast.

Grondwater

Als u een diepe put zou graven in uw tuin en doorgaat totdat u water ziet, heeft u het grondwater bereikt. De hoogte van dit water wordt het grondwaterpeil genoemd. Dit peil varieert per buurt en wordt vooral beïnvloed door de hoeveelheid regenval en het type grond (zand, veen of klei). Ook verandert het peil gedurende de seizoenen en hangt het af van de jaarlijkse neerslag. Over het algemeen is het grondwaterpeil in de zomer gemiddeld lager dan in de winter.

Watertekort

Het gebeurt steeds vaker dat in Nederland langere periodes van droogte zijn door klimaatverandering. Door een tekort aan neerslag wordt het grondwaterpeil lager. Net zoals het moeilijk is om grondwater af te voeren, is het ook lastig om grondwater aan te vullen. Wassenaar is een groene gemeente en bij een langere periode van droogte zakt de grondwaterpeil. Dit heeft een negatief effect op de bomen en plantengroei.

Water in uw kelder

Als eigenaar bent u zelf verantwoordelijk voor het waterdicht houden van uw kelder. Water in uw kelder wordt vaak veroorzaakt doordat de muren van de kelders niet waterdicht zijn, door fout aangelegde of afgebroken regenwaterpijpen of door verkeerd aangelegde terrassen. Het waterdicht maken van kelderwanden is werk voor professionals.

Wat kunt u zelf doen

  • Controleer of uw kelder nog steeds waterdicht is
  • Controleer of de regenwaterafvoer op de juiste manier is aangelegd en niet onder het huis loost
  • Leg bestrating rond uw huis zo dat het regenwater van het huis wegloopt en niet er naartoe
  • Sluit de regenpijp opnieuw aan als deze door verzakking afgebroken of losgeschoten is
  • Laat drainage rond of onder uw woning aanleggen door een professional

Een kruipruimte hoeft niet waterdicht te zijn en is dit ook meestal niet. Het kan geen kwaad als er af en toe water in staat.

Natte tuin

Uw tuin kan verzakken als er te vaak water in blijf staan. Dat ziet u aan:

  • Planten en bomen die niet groeien omdat het te nat is
  • Onafgewerkte (funderings-)delen die boven de grond te zien zijn

Wat kunt u zelf doen

  • Stenen weghalen en uw tuin vergroenen kan helpen. Wist u dat groen werkt als een spons? Gras, aarde en planten nemen veel water op. Veel delen van Wassenaar hebben een zandbodem waarin water snel wordt opgenomen. Het is daarom goed om zoveel mogelijk stenen uit uw tuin te halen en deze te vervangen voor meer groen. Dit is niet alleen goed voor wateropvang, maar ook voor de biodiversiteit. Insecten en kleine zoogdieren of kikkers vinden een groene tuin ook heel fijn. 
  • Koppel de regenpijp af naar de tuin. Het afkoppelen van de regenpijp naar de tuin of naar een regenton kan helpen. Zo komt er minder water in het riool en raakt het riool minder snel overbelast. Een regenton kan water opslaan, zodat u het kunt gebruiken als er langere periodes van droogte zijn. Zo kunt u uw regenwater gebruiken om uw tuin in droge periodes groen en mooi te houden.
  • Accepteer een nattere plek in uw tuin. Leg uw tuin zo aan dat het water naar deze diepere plek stroomt. Water minnende planten (varens of rododendrons) groeien op deze plek juist heel goed.
  • Hoog uw tuin op met zand en aarde. Bij een zeer ernstige situatie moet u de hele tuin ontruimen inclusief bestrating en beplanting en deze weer opnieuw aanleggen. Uw eigen tuin ophogen kan wateroverlast veroorzaken bij de buren.
  • Leg drainage aan als ophogen niet het gewenste effect heeft.
Wat doet de gemeente?

Gemeenten in Nederland proberen ervoor te zorgen dat het grondwaterpeil in openbaar gebied gemiddeld -0,70 meter beneden de grond ligt (het maaiveld). Dat lukt niet overal, omdat het grondwater moeilijk te sturen is. In heel Wassenaar zitten op verschillende plaatsen buizen in de grond voor het meten van de grondwaterstanden. 

Er zijn verschillende dingen die gemeente Wassenaar doet om wateroverlast te verminderen. Vooral in de indeling van de openbare ruimte wordt hieraan gewerkt. Zo kan er bijvoorbeeld een weg worden aangelegd met een hele kleine helling, zodat het water niet in het midden van de weg blijft liggen. Daarnaast wordt er ingezet op een groenere omgeving en wordt er gekeken naar hoe en waar we stenen kunnen vervangen voor meer groen.

Ontwikkeling nieuwe projecten

Bij de ontwikkeling van nieuwe projecten is er steeds meer aandacht voor het opvangen van water. Zo moeten nieuwe woningbouw een bui kunnen opvangen van 60mm op eigen terrein. Dit kan bijvoorbeeld door ondergrondse opslag in kratten of door het aanleggen van Wadi’s (water afvoer door infiltratie). Een wadi is een plek waar regenwater naartoe kan stromen en in de grond kan zakken. Het is een soort greppel of lage plek in de tuin, straat of park. Bij veel regen zorgt een wadi ervoor dat het water niet meteen naar het riool gaat, maar eerst in de grond zakt. Dit helpt om overstromingen te voorkomen en houdt de grond vochtig.

Zo wordt er bij elk nieuw (bouw)project gekeken naar hoe de omgeving klimaatadaptiever gemaakt kan worden. 

Veelgestelde vragen

Geplaatst op 19 december december 2023

Is 2023 zoveel natter dan voorgaande jaren?

Op de peilgegevens van het Waterschap is te zien hoeveel neerslag er vanaf 10 oktober tot nu toe (6 weken) is gevallen per gebied. In Wassenaar is dit circa 342mm. Er is binnen 6 weken ruim 40 % neerslag gevallen wat normaal gemiddeld per heel jaar valt. Dit is extreem veel.

Op dit moment ligt 2023 daarmee op koers om het natste jaar ooit te worden. Dat wil zeggen: sinds het begin van de metingen in 1906. Uit cijfers van het KNMI blijkt dat het in januari, het voorjaar, juli, augustus, oktober en november veel natter was dan normaal. Bekijk ook Ondanks een extreem nat 2023 is een watertekort volgend jaar niet uitgesloten

Monitort de gemeente de grondwaterstand?

De gemeente heeft decennia lang de grondwaterstand gemonitord. De recente metingen zijn helaas momenteel niet beschikbaar. De gemeente is actief bezig met het herstel van de grondwatermonitoring. Deze wordt in het eerste kwartaal van 2024 weer ingezet.

Waarom zijn er verschillen in grondwaterstanden?

Er zijn grote verschillen in grondwaterstanden per buurt. Dit komt door hoogteverschil ten opzichte van het maaiveld (NAP hoogte). Woont u in het hoger gelegen duingebied, dan is het grondwater dieper dan in andere gebieden waar juist hoge grondwaterstanden zijn. 

Heeft  het functioneren van de riolering te maken met hoog grondwater?

Nee, de riolering in de openbare weg heeft geen invloed op de stijging van de grondwaterstand. De drainage is aangelegd om grondwater af te voeren. Het aanleggen van drainage binnen de percelen en het aansluiten op de drainage in de straten kan helpen om het grondwater bij stijging te kunnen afvoeren.

Beheert iemand het grondwater?

Grondwaterbeheer is een integraal onderdeel van het watersysteembeheer. Meer informatie daarover kunt u vinden op de website van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat

Grondwateroverlast melden

U kunt grondwateroverlast melden bij de gemeente Wassenaar. De gemeente registreert alle meldingen en probeert u op weg te helpen om de overlast tegen te gaan. U kunt terecht bij:

Meldsysteem buiten beter(externe link)
Telefoonnummer: 14070
E-mailadres: gemeente@wassenaar.nl