Integraal waterketenprogramma

Op 26 maart 2023 is in de gemeenteraad het Intergraal Waterketenplan (IWkp) vastgesteld. Dit programma gaat over de waterketen in de Leidse regio. De gemeenten Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest, Zoeterwoude, Wassenaar en Voorschoten maken samen met het hoogheemraadschap van Rijnland dit plan. Het plan geldt voor 2024-2028 en volgt het programma 2019-2023 op. Drinkwaterbedrijven Dunea en Oasen doen ook mee in dit programma. Het is belangrijk om dit samen te doen. Hoe we met elkaar met water omgaan, stopt niet bij de gemeentegrens

Gemeentelijke watertaken – waarom een IWkp?

In het waterketenprogramma staat welke partij waarvoor verantwoordelijk is. De gemeente heeft de verplichte taken voor stedelijk afvalwater, hemel- en grondwater. En zij beheert het stedelijk water. Het waterschap is verantwoordelijk voor het verwerken van het afvalwater. Ook het maken en bezorgen van drinkwater zit in het programma. Dit noemen we drinkwaterbereiding en –levering.

Binnen de samenwerking hebben alle partijen hun eigen taken en verantwoordelijkheden. Maar eigenlijk is er sprake van één systeem: de waterketen. De gemeenten hebben taken voor afval-, hemel- en grondwater.Het waterschap is verantwoordelijk voor de waterhuishouding en het verwerken van afvalwater. Drinkwaterbedrijven zorgen voor een duurzame veiligstelling van de drinkwatervoorziening.

Afbeelding gemaakt door gemeente Leiderdorp.

Het programma richt zich vooral op praktische zaken. In het plan staat onder andere hoe wij werken bij de vervanging van riolering en bij de inrichting van de buitenruimte. Zaken dus waar u mee te maken kunt krijgen. Toch wordt er ook gekeken naar de grotere plannen, zoals het vinden van nieuwe waterbronnen, aanpassen aan het klimaat en hergebruik van materialen.

Bij het vervangen van het riool maken we als gemeente gebruik van duurzame materialen. Ook kijken we waar het nodig en mogelijk is om maatregelen te nemen zodat we ons kunnen aanpassen aan de klimaatveranderingen. Bijvoorbeeld het opvangen van regenwater bij hevige regenbuiten.

In het plan staat ook een simulatie die laat zien wat hevige regenbuien met het riool van Wassenaar doen. Zo krijgen we inzicht in waar water op straat komt te staan bij zeer zware buien en kunnen we zien waar mogelijk in de toekomst problemen kunnen ontstaan en waar wij maatregelen moeten nemen.

Gemeente Wassenaar wil de komende jaren naast de jaarlijkse rioolreiniging en inspectie en uitvoering van de nodige reparaties ander andere de riolering gaan vervangen in een deel van de wijk Oostdorp en de Spelderslaan en omgeving.

Ook wil gemeente Wassenaar meer water opvangen in de grond om zo droogte en wateroverlast tegen te gaan. Hier zijn maatregelen nodig zodat we ons kunnen aanpassen aan de klimaatveranderingen. Ook is de inzet van inwoners belangrijk, bijvoorbeeld door water op te vangen in een regenton. 

Op een rijtje:

  • Het integrale programma omvat de hele waterketen van regenval en verdamping, drinkwaterproductie en distributie, inzamelen en transport van afvalwater tot en met de afvalwaterzuiveringsinstallaties (AWZI) waar het afvalwater verwerkt wordt en teruggebracht in het oppervlaktewater; 
  • Het programma legt de relatie tussen het bewust en duurzaam gebruik (terugdringen) van lokaal drinkwater (van 125 naar 100l/pp per dag) (kansen hergebruik hemelwater) en het betaalbaar houden van de drinkwaterproductie. Door de toename van woningen en bedrijvigheid dreigt de vraag het aanbod te overstijgen. Waarbij ook de snelle klimaatverandering een negatief effect heeft op de aanwezigheid van schoon water om drinkwater te produceren;
  • De maatregelen voor volksgezondheid, droge voeten en leefomgeving en milieu worden in dit programma op elkaar afgestemd; 
  • Ook de financiële kanten worden vastgelegd door bestuurlijke vaststelling van de budgetten;
  • Vergunningen over de waterketen zijn hierdoor overbodig. 

Aanleiding voor het Integraal Waterketenplan

De aanleiding voor dit IWKp bestaat uit twee delen.

  1. De Leidse Regio wil de samenwerking voortzetten en de kosten voor riool en zuivering beperken, risico's verminderen binnen de organisaties die meedoen en de dienstverlening naar afnemers verbeteren. Ook wil de regio samenwerken aan nieuwe en duurzame systemen voor de toekomst en gezamenlijk innoveren.
  2. Het Integraal Waterketenplan 2019-2023 moet vernieuwd worden waarbij rekening gehouden moet worden met de Omgevingswet.

Door meer te werken met gezamenlijke doelen, worden investeringen beter op elkaar afgestemd en taken worden gecombineerd. Dit programma sluit daarmee aan bij de in juni 2016 afgesloten samenwerkingsovereenkomst in de regio Rijnland “Verbonden door water, werken aan later”.

Duur

De geldigheidsduur van het IWKp is van 1 januari 2024 tot en met 31 december 2028.