Opgroeien in een Kansrijke Omgeving (OKO)

Met OKO wil de gemeenten het middelengebruik verlagen en voorkomen. Het programma is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek in IJsland. Sinds de introductie is het middelengebruik onder de onderzochte groep jongeren sterk gedaald en behoort het nu tot de minst gebruikende jongeren in Europa. Uit een test met zes Nederlandse gemeenten is gebleken dat het IJslandse model ook in Nederland succesvol is en een verlaging van middelengebruik tot gevolg heeft.

Verbinding, betrokkenheid en groei

Met OKO werkt iedereen in de gemeente samen aan het vormen van de positieve omgeving voor jongeren. Bij OKO staan vier domeinen centraal: het gezin, school, de vriendenkring en vrije tijd. Verder werkt de gemeente samen met de GGD en Indigo Haaglanden en wil de gemeente actief samenwerken met lokale partners, zoals maatschappelijke organisaties, verenigingen en met ouders en vrijwilligers.

Onderzoek jongeren

De gemeente wil ook graag samenwerken met de scholen in Wassenaar, aangezien scholen een belangrijke rol kunnen spelen in het programma. OKO gebruikt een vragenlijst en brengt hiermee, aan de hand van de vier domeinen, persoonlijke informatie in kaart. Deze vragenlijst gaat niet alleen over middelengebruik, maar juist ook over hoe het op school gaat en of de jongeren gelukkig zijn. De resultaten van de vragenlijsten vormen het uitgangspunt voor de preventieaanpak om middelengebruik te voorkomen.

Succesvolle startbijeenkomst

Op donderdag 19 september 2024 organiseerde gemeente Wassenaar samen met het programma ‘Opgroeien in een Kansrijke Omgeving’ (OKO) van 17.30 tot 20.00 uur een inspirerende startbijeenkomst. De bijeenkomst vond plaats in het Van der Valk-hotel ‘De Bijhorst’ in Wassenaar en bracht een divers samengestelde groep van 90 aanwezigen bijeen. Deze groep bestond onder andere uit: sportverenigingen, scholen, politie, buurt- en cultuurverenigingen en bureau Halt.

Tijdens de bijeenkomst werd officieel van start gegaan met het OKO-programma in Wassenaar. Dit programma, ontwikkeld in samenwerking met het Trimbos-instituut, heeft ten doel het alcohol-, drugs- en tabaksgebruik onder de jongeren in Wassenaar te voorkomen en hun mentale welbevinden te stimuleren. Het OKO-programma is gebaseerd op het IJslandse model. Dit programma heeft geleid tot een significante daling van het middelengebruik in Europa onder de jongeren. 

Het middelengebruik onder jongeren is hoger in Wassenaar dan in de rest van de regio en het neemt niet af. Daarbij staat de mentale gezondheid van de jeugd onder druk door de stijgende consumptie van drugs en alcohol. Het OKO-programma wil een gezonde leefomgeving creëren, waarin jongeren zich positief kunnen ontwikkelen, middelengebruik kan worden voorkomen en de mentale gezondheid wordt versterkt. 

Barbara Barend en wethouder Ronald Zoutendijk (Volksgezondheid) tijdens het openingsinterview

De bijeenkomst werd afgetrapt met een openingsinterview van Barbara Barend met Ronald Zoutendijk, wethouder Volksgezondheid. Daaropvolgend werd er een presentatie gegeven door de GGD Haaglanden over hoe het met de jeugd in Wassenaar gaat. Het Trimbos-instituut kwam ook aan bod en vertelde over het OKO-programma, de uitvoering en het proces in verschillende gemeenten. Als laatste onderdeel werd er in verschillende groepen gesproken over de ultieme en gezamenlijke OKO-droom. 

Wethouder Ronald Zoutendijk (Volksgezondheid): “In Wassenaar zijn we vastbesloten om onze jongeren een gezonde en kansrijke toekomst te bieden. Vanaf nu geven we OKO steeds meer vorm en willen we ‘community-based’ werken met partners die onmisbaar zijn. We streven in samenwerking met lokale partners, ouders en inwoners naar een positieve leefomgeving waarin jongeren zich onder gunstige omstandigheden kunnen ontwikkelen. Met deze startbijeenkomst hebben we een mooie eerste stap gezet.”

Volgende stappen

In de komende periode gaan we in samenwerking met de GGD Haaglanden verder met de voorbereidingen voor een vragenlijst die dit najaar wordt afgenomen onder jongeren op het voorgezet onderwijs. Daarnaast gaan we in gesprek met lokale partners over hun rol en betrokkenheid bij OKO. Op de lange termijn staat in het voorjaar een dialoogsessie gepland. Tijdens deze sessie gaan we met lokale partners en betrokken organisaties in gesprek over de cijfers die uit de vragenlijst naar voren zijn gekomen.